Amerikan Tarım ve Sağlık Bakanlığı tarafından, her 5 yılda bir, son bilimsel veriler ışığında güncellenen Sağlıklı Beslenme Rehberi’nin, en son güncellemesinde öne çıkan noktalar: “Şeker tüketimine dikkat edin, tuzu azaltın ve doymuş yağdan uzak durun” şeklindeydi.
Şeker içeren gıdalara ilk kez, 2015 yılı rehberinde dikkat çekildi. Besinlere eklenen şekerin vücuda olan etkilerinin, süt ve meyvedeki doğal şeker gibi olmadığı belirtilerek; bu ve benzeri besinlerin toplam tüketim içindeki payının, %10’un altında tutulması tavsiye edildi. Günlük kalori ihtiyacının sadece %10’unun doymuş yağlardan karşılanması tavsiyesi, rehberde dikkat çeken bir başka nokta oldu. Doymuş yağ ihtiva eden besinlere ise; tereyağı, yağlı süt, yağlı kırmızı et ve hindistan cevizi yağı ile palmiye yağı gibi tropikal yağlar örnek gösterildi.
Rehberde, günlük tuz tüketiminin, vücudun ihtiyaç duyduğunun çok üzerinde olduğu belirtilirken; dikkat çekici olanın, bu tuzun yiyeceklere dışarıdan değil, üretim aşamasında üreticiler tarafından eklenmesi olduğu ifade edildi. Bu nedenle; üreticilere, ekledikleri katkı maddeleri konusunda şeffaf olmaları, tüketicilere ise; satın aldıkları yiyecekler konusunda dikkatli olmaları çağrısı yapıldı.
Daha önce yayımlanmış rehberlerden farklı bir şekilde; yumurta, tüketimi tavsiye edilen, protein açısından zengin besinler listesindeki yerini aldı. Yumurtanın yanı sıra; deniz ürünleri, yağsız beyaz ve kırmızı et, baklagiller ve soya ürünleri de yine aynı listede yerini alan diğer besinler oldu.
Rehberde tavsiyeler dışında uyarılar da vardı. İşlem görmüş kırmızı ve beyaz etin, kalp-damar hastalıkları riskini artırdığı vurgulandı. Bu rehber, tüketilen toplam yağ miktarına ciddi bir kısıtlama getirmemesi ile de, daha önceki rehberlerden ayrılıyor. Bunun sebebi ise; zeytinyağı, ceviz, fındık ve balık gibi sağlıklı yağlar bakımından zengin Akdeniz diyetinin ön plana çıkarılmış olması idi. Rehberde kahve severler için de haberler bulunmaktaydı. İlk kez; günde 1 fincan kahvenin, sağlıklı bir beslenme alışkanlığı olarak kabul edilebileceği ifadesi yer aldı.
Uzmanlar, rehber hakkındaki görüşlerini bildirdi
Sağlıklı Beslenme Rehberi ile ilgili görüşler, genel olarak olumlu olsa da; bazı kesimler eleştiride bulundular. Amerikan Kanser Derneği tarafından yapılan açıklamada; rehberde, ısıl işlem görmüş et tüketiminin, kanser riskini artırdığına ait bir açıklama olmaması, hayal kırıklığı olarak yorumlandı. Dernek yetkilisi Dr. Richard Wender; kanser ile kırmızı ve işlenmiş et tüketimi arasındaki ilişkiyi kanıtlamışken, rehberde bu konuda kesin bir ifadenin bulunmamasının kanserle mücadelede önemli bir fırsatın kaçırılması anlamına geldiğini ifade etti.
Halk İçin Bilim Merkezi ise; yumurtalar başka olmak üzere, kolesterol konusundaki endişelerini bildirdi. Merkez yöneticileri, rehberde yer alan “Kolesterol açısından zengin besinlerin tüketiminin olabildiğince düşük tutulması” ibaresini ise; olumlu bir gelişme olarak gördüklerini ifade ettiler. Merkezin başkanı Michael Jacobson; rehberde yer alan bilgi ve tavsiyelerin, genel olarak “bilimsel, mantıklı ve faydalı” olarak nitelendirilebileceğini belirtti.
Jacopson, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Eğer insanlar gerçekten de rehberde yer alan tavsiyelere uyarlarsa; bu, kamu sağlığı açısından çok faydalı olacaktır. Ancak unutulmamalıdır ki; hükümetin 5 yılda bir yayımladığı, temel beslenme önerilerini içeren bu rehber, son 35 yılda ciddi bir değişim geçirmedi. Hâlbuki yiyecek endüstrisi ve beraberinde bizim beslenme alışkanlıklarımız, muazzam bir değişimden geçti. Dolayısıyla, bu değişimin yol açtığı sağlık sorunlarıyla mücadele edebilmek için, bir rehberden daha fazlasına ihtiyaç duyduğumuz kesin.”